De Nitecore Blowerbaby is een elektrische blazer om camera’s, lenzen en zelfs je sensor mee te reinigen door middel van lucht. Vergelijk het met de knijp-blazers om het stof weg te blazen, maar dan met een luchtverplaatsing x 100.
Het apparaatje heeft een kleine ventilator aan boord, dat lucht aanzuigt via een grote ronde opening aan de zijkant, waar een filter ongewenste stofdeeltjes tegenhoudt. De lucht wordt vervolgens door een kleine opening aan de voorkant eruit geblazen. Een soort mini-luchtbedpomp dus, met een luchtfilter. Het uiteinde is voorzien van een soort silliconen, een zacht materiaal dat ervoor zorgt dat een ongewenste aanraking met glas of iets anders geen beschadiging achterlaat.
Mijn Blowerbaby kwam in twee doosjes die netjes vormgegeven waren. Het ene doosje bevatte de elektrische blazer en een oplaadsnoertje. In het andere doosje zat een zgn. Cleaning Pen, een soort stift om het oppervlak van het glas te reinigen.
De Blowerbaby is overal handig waar je ook een knijpblazertje zou gebruiken. In mijn geval is dat vooral bij het wisselen van lenzen en het schoonblazen van de voorkant van het objectief. In plaats van herhaaldelijk te knijpen in een blazertje dat net te weinig lucht verplaatst is de Blowerbaby wel een verademing: een druk op de knop en hij begint meteen met zijn werk. De lucht komt er ook met kracht uit, waardoor je zeker bent dat al het stof weggeblazen is.
Het geheel is elektrisch, dus de blazer moet opgeladen kunnen worden. Daar is een USB3-snoertje voor meegeleverd. In de praktijk heb ik nog niet zo snel ervaren dat ik moest opladen. Er zijn LED-indicatoren die aangeven die door middel van kleur aangeven wat de batterijstatus is. Mijn LED staat nog steeds op groen, wat inhoudt dat de batterij boven de 50% is. Via geel gaat dit naar rood, wanneer je onder de 10% uitkomt.
De Cleaning Pen, de reinigingsstift, is iets wat ik zelf niet snel zou gebruiken. Het is bedoeld om vettigheden en vingerafdrukken van het glas van je lens te verwijderen. Als je zuinig bent met je apparatuur is zo’n pen niet zo snel nodig. Toch zal ik het wel meenemen als ik op fotoreis ben, je weet soms gewoon niet wat er onderweg kan gebeuren en dan kan zo’n reinigingsstift handig uitkomen!
De Cleaning Pen is uitgerust met een stift die eruit getrokken kan worden en omgedraaid erin gezet vet en vingerafdrukken kan verwijderen. Een magneet houdt hem op zijn plaats. De stift bevat ook nog een opbergruimte voor twee borsteltjes, een voor het schoonmaken van lensoppervlaktes en een voor je camera.
Het snel stof kunnen wegblazen van de camera en de lenzen is ten opzichte van een knijpblazertje een enorme verbetering. De Blowerbaby is klein genoeg om ergens in je fototas te kunnen stoppen. Voor het snelle schoonmaakwerk is dit makkelijker dan een knijper. Ik vind het ideaal in het maken van landschapsfoto’s en stadsbeelden.
Er is ook een extra filter beschikbaar voor de Blowerbaby, waarmee het mogelijk is om je sensor te reinigen. Deze kan je plaatsen op de plek van het standaardfilter, bij de ronde opening waar de lucht aangezogen wordt. Het vervangen van zo’n filter is eenvoudig: draai de kap eraf net als je lens en vervang je filter. Daarna draai je de kap er weer op, het geheel klikt net zo makkelijk als een bajonetsluiting.
Toch is er wel een maar. Het apparaatje maakt behoorlijk wat herrie. Als je thuis, of op je werkplek je lenzen schoonmaakt is dat niet zo’n probleem. Tijdens het maken van wildlife-foto’s (denk aan schuwe dieren!) wil je graag zo stil en onopvallend mogelijk zijn. De Blowerbaby is in zo’n geval niet je beste vriend en ik raad je dan ook af om die te gebruiken in zulke situaties.
Alles bij elkaar vind ik de Blowerbaby een goede aanvulling op je kostbare fotogear. Het blazen gaat met hoge kracht en je weet zeker dat het stof van je apparatuur weg is. Het siliconen-uiteinde is een goede afwerking.
De meegeleverde stift is vooral handig in onvoorziene situaties waarbij je je lenzen vies zou maken. Hij is klein genoeg om ergens in je tas mee te proppen en bevat ook nog eens twee handige borsteltjes.
De Blowerbaby is een effectieve blazer voor je lenzen, beter dan wat je knijpend voor elkaar krijgt. De geluidsproductie maakt het alleen niet toepasbaar in alle situaties. De meegeleverde lenspen is een waardevolle aanvulling als alles echt vies is geworden. De prijs is wat aan de hoge kant voor een blazer, maar als je goede objectieven gebruikt is dit een kleine investering voor goed onderhoud.
Als je ooit macrofoto’s hebt gemaakt, dan zal het je vast weleens zijn opgevallen: De voorkant van je onderwerp is mooi scherp, maar meteen erachter wordt alles al snel onscherp weergegeven op de foto. Als je bijvoorbeeld een insect vastlegt en de focus ligt op de ogen, kan je de vleugels in de foto vaak niet meer terugvinden.
Ook met paddestoelen, een macro-onderwerp waar ik me graag mee bezighoud, is dit het geval. Waar focus ik op? Als ik de voorkant van het hoedje kies, valt de bovenkant vaak al buiten de scherptediepte. En kies ik voor het steeltje, dan lijkt het hele hoedje weer buiten de focus te liggen.
Nu kan het zo zijn dat je juist kiest voor een hele smalle scherptediepte. Zeker met de iets grotere paddestoelen als de vliegenzwam kan het mooi zijn om de lamellen onder de hoed te laten verdwijnen in de bokeh. Mocht je toch je hele paddestoel scherp op de foto willen krijgen, dan zijn daar simpel gezegd twee manieren voor.
De meest voor de hand liggende manier is het vergroten van de scherptediepte. Dat kan je bijvoorbeeld doen door het diafragma kleiner te maken. Met een kleiner diafragma (een hoger f-getal) wordt een groter gebied voor en achter het focuspunt ook scherp. Zodra je dat doet, gebeuren er wel twee dingen die wellicht onwenselijk zijn: je krijgt te maken met een langere sluitertijd en de mooie zachte achtergrond verdwijnt al gauw wanneer je het diafragma kleiner maakt.
Mocht je toch graag met behoud van je sluitertijd en zachte achtergrond een mooie scherpe foto van de hele paddestoel willen maken, dan is er de manier van focus-stacking.
In deze handleiding ga ik er van uit dat je een abonnement hebt op Adobe Lightroom en Photoshop. Het gebruik van een statief is zeer aan te raden. Zorg ervoor dat je weet hoe je handmatig de instellingen van je camera kan aanpassen en dat je handmatig kan scherpstellen. Raadpleeg eventueel hiervoor de handleiding van je camera.
Wat is focus-stacking?
Focus stacking betekent letterlijk focus stapelen. In de praktijk houdt het in dat je een stapel foto’s maakt waarbij de focus steeds een stukje verder naar achteren ligt. Al die foto’s leg je in de nabewerking op een stapeltje en vervolgens kies je uit elke foto het scherpe stuk en al die scherpe stukken combineer je tot één foto. Als je dit handmatig zou moeten doen, ben je met grotere stacks al gauw veel te lang bezig. Gelukkig werkt Photoshop met lagen, waardoor je met behulp van laagmaskers (layer masks) het scherpe gebied kan selecteren, waarbij de rest transparant wordt. Als elke foto in zijn eigen laag ligt, wordt de onderliggende laag zichtbaar bij het maskeren in een laag. Omdat ook dit nog best bewerkelijk kan zijn, bestaat er in Photoshop een functie die dit selecteren van het scherpste stuk ook kan automatiseren.
Hoe maak je de stack? Stap voor stap
Een stack begint net als het maken van elke andere foto met het kiezen van je onderwerp. Vervolgens bepaal je de compositie en welke instellingen je wil gebruiken. Het is hierbij van belang om zoveel mogelijk de handmatige settings van je camera te gebruiken als die geen ingebouwde stacking-functie heeft. Ook de focus moet handmatig, al kan je de autofocus wel gebruiken om op het voorste punt scherp te stellen. Verder is een statief onmisbaar: het is wel zo handig dat de camera op één plek blijft staan tijdens het maken van de stack.
Als je al je settings goed hebt staan, kan je je eerste foto afdrukken. Kijk vervolgens goed op de gemaakte foto tot hoever de scherptediepte doorloopt; dat zal in de macrofotografie maar een heel klein stukje blijken. Wat je vervolgens doet is de focus ring een klein stukje draaien, zodat het gebied aangrenzend aan het eerder scherpgestelde deel in de scherptediepte komt te liggen. Wees niet te zuinig, er mag best wat overlap in de scherpgestelde gebieden liggen. Vervolgens druk je weer af en herhaal je het draaien van de focus ring totdat je je hele onderwerp van voor tot achter scherp hebt vastgelegd. Laat de camera al die tijd op zijn plek staan en draai niet aan de zoomring, alleen aan de focusring. Als je op het schermpje van je camera snel door de gemaakte foto’s heen bladert, zul je zien dat de scherptediepte steeds verder weg komt te liggen.
Wanneer je een camera hebt met automatische mogelijkheid om stacks te maken, dan raad ik je aan om die te gebruiken: het werkt veel sneller en de verschuiving van de scherptediepte is veel nauwkeuriger. Kijk van te voren wel even goed naar de instellingen voor het automatisch stacken en pas ze zonodig aan.
Vervolgens kun je deze beelden gaan importeren in Photoshop. Dat kan via Lightroom door meerdere afbeeldingen te selecteren en die te openen als lagen in Photoshop (rechtsklikken, bewerken in -> als lagen openen in Photoshop). Als Photoshop is geopend en de lagen zijn ingeladen, zul je ze nog even moeten uitlijnen. Selecteer alle lagen en kies uit het menu Bewerken voor automatisch uitlijnen van de lagen. Laat in de popup de keuze op auto staan en klik op OK.
Ook zonder Lightroom kan je de foto’s in Photoshop importeren. Dan kies je in het bestandsmenu voor scripts en vervolgens Bestanden laden naar stapel (Load files into stack). In de popup die dan verschijnt, kan je je afbeeldingen selecteren. Selecteer ook meteen het vinkje voor het automatisch uitlijnen van de lagen.
Nu je in Photoshop een bestand hebt met meerdere lagen, is de volgende stap om de focus stack zichtbaar te maken. De snelste, maar niet perse de meest secure manier is om de lagen te selecteren en uit het menu Bewerken te kiezen voor de optie Lagen automatisch overvloeien (Auto-Blend layers). Er verschijnt weer een pop-up waar je de methode kan kiezen. Zet deze op Afbeeldingen stapelen (Stack images). Zodra je op OK drukt, zal je merken dat Photoshop eventjes wat tijd heeft om te rekenen. Het resultaat is een afbeelding waarbij alle gekozen stukjes van de paddestoel scherp getoond worden.
Adobe heeft zelf ook een help-pagina gemaakt om het bovenstaande te beschrijven: https://helpx.adobe.com/nl/photoshop/using/combine-images-auto-blend-layers.html
De hierboven beschreven methode is niet de enige manier om een focus stack te maken. Bij kleinere stacks van drie foto’s kan je gemakkelijk zelf de scherpe stukken in je afbeelding klonen. Ook kan je ervoor kiezen om handmatig met laagmaskers te werken om zo tot je gewenste afbeelding te komen. Bij grotere stacks combineer ik vaak deze mogelijkheden om tot een nette foto te komen.
De eerste keer zal je stack waarschijnlijk een beetje tegenvallen. Geen probleem, je hebt meteen een reden om er weer op uit te gaan. Met de opgedane kennis van Photoshop in je achterhoofd is het altijd makkelijker om je volgende stack op te bouwen. Ook is het een leuke manier om creatief met scherptediepte te spelen en nieuwe mogelijkheden te ontdekken! Ik hoop dat het onderwerp focus stacking voor jou nu wat duidelijker is geworden. Als je vragen hebt, kan je me altijd benaderen via de contact-pagina of stuur een berichtje via social media: Instagram @lmkndrs of Facebook fb.com/arjanfoto.
De afgelopen maanden werden we keer op keer getrakteerd op bijzonder gekleurde luchten aan het einde van de dag. De ene dag wat minder gekleurd, de andere dag was ineens spectaculair. Hoewel er zeker een beetje geluk bij komt kijken, is het goed mogelijk om je voor te bereiden op een kleurrijke zonsondergang en zo de mooiste foto’s te schieten.
Afgezien van het geluk dat je moet hebben (als het zwaar bewolkt is heb je nou eenmaal pech), zijn er een aantal factoren die je met een goede voorbereiding wel degelijk in de hand hebt. Die factoren zijn: de weersvoorspellingen, de locatie, en tijd. Ze zijn heel belangrijk voor de compositie van een mooie zonsondergang. Als je mijn landschapsfoto’s bekijkt, zul je een aantal thema’s terug zien komen; de twee meest voorkomende zijn bewolking en water.
Je kan op Buienradar kijken of het regent of niet, maar daarmee heb je nog geen enkele indicatie hoe de zonsondergang gaat verlopen. Toch is Buienradar een handig hulpmiddel, omdat er een tabje ‘satelliet’ bij zit. Op de satelliet kan je de hoeveelheid bewolking nagaan, en je kan in de animatie zien welke kant de wolken op bewegen. Bewolking geeft een imposant en onvoorspelbaar kleurenspel aan de lucht en kan blijven kleuren tot ver na zonsondergang. Daarnaast geven wolken veel meer dynamiek aan je foto dan een strakblauwe hemel.
Omdat Buienradar aangeeft wanneer er buien op komst zijn, is het ook een handig hulpmiddel om te bepalen wat de kansen zijn op een roodgekleurde zonsondergang. Het gezegde avondrood, water in de sloot mag wetenschappelijk dan niet zoveel voorstellen, met een bui op komst heb je vaak grote kans op een gekleurde avondlucht. Let bij Buienradar dan vooral op buien die vanuit het westen verwacht worden; daar gaat de zon onder.
Naast Buienradar is er nog een website, die veel minder bekend is, maar waar veel fotografen wel baat bij hebben. De Amerikaanse website SunsetWX geeft voorspellingen aan voor de gekleurdheid van een zonsondergang. Door middel van een kaart is te zien hoe laat en op welke locatie de zonsondergang eruit ziet, aangegeven door kleuren variërend van blauw naar rood. Een warmere kleur op de kaart betekent een ‘betere’ zonsondergang.
Al heb je dan apps en websites om op te vertrouwen wat de verwachte kwaliteit van de zonsondergang is, je hebt ook je eigen ogen om naar de lucht te kijken. Weersvoorspellingen zitten er nogal eens naast, en als je een beetje ervaring krijgt met het letten op de luchten voor zonsondergang, zul je merken dat je soms twee uur van te voren kan zien aankomen dat er weleens een mooie kleur in de lucht gaat zitten. Hou jezelf niet voor de gek, en vertrouw dus niet alleen op de apps, maar gebruik ook je boerenverstand 😉
Minstens zo belangrijk als het weer, is de plek waar je je bevindt om foto’s te maken. Een mooie zonsondergang komt nou eenmaal beter tot zijn recht in het buitengebied dan omsloten door gebouwen in een binnenstad. Toch kan een stadsomgeving ook prima fungeren als voorgrond bij een imposante lucht.
Voor de locatie is het ideaal om vrij zicht te hebben op het westen, waar de zon ondergaat. In de zomer is het noordwesten ideaal, en in de winter juist het zuidwesten. Om te bepalen waar en hoe laat de zon ondergaat, kan je gebruik maken van de app Photopills (te verkrijgen in de Play Store en de Appstore). Hiermee kan je de stand van de zon en de maan bekijken op basis van een locatie en tijd. Bovendien geeft de app al aan waar de opkomsten en ondergangen van zon en maan plaatsvinden, ten opzichte van die locatie. De app is een vrij essentieel hulpmiddel, waarover ik het in mijn vorige blog ‘Een foto van de maan‘ al wat uitgebreider heb gehad.
Mijn voorkeur voor locatie gaat vaak wel uit naar een open gebied, zoals de uiterwaarden bij de Rijn in mijn woonplaats Arnhem. De rivier en het water zijn mooie elementen om te gebruiken in een zonsondergang. Daarnaast heeft Nederland een lange kustlijn op het westen, waardoor het strand ook een goede locatie is. Tenslotte zijn typisch Hollandse landschapselementen ook altijd een dankbare blikvanger voor een zonsondergang. Denk aan molens, een eenzame boom of een half vervallen schuurtje.
Heb je een locatie gevonden, en wordt het weer goed? Vertrek dan op tijd. Ik kom het liefst ruim voor het gouden uurtje aan op de plek van bestemming. Zo kan ik ter plekke nog bepalen of ik mijn vieze schoenen aan moet trekken, een rondje lopen om een goede stek te vinden, en eventueel een bakje meegenomen koffie op te drinken. Voor mij persoonlijk is het bijvoorbeeld van belang om ook eventjes tot rust te komen en niet te gejaagd te willen beginnen. Om die reden zoek ik al plekken op waar weinig mensen (langs)lopen. Ook is het wel prettig om geen massa’s mensen in het beeld te hebben. Een of twee personen kunnen dan wel weer veel toevoegen aan een zonsondergang, maar bedenk ook dat je met langere sluitertijden werkt en dat mensen bewegende objecten zijn – bewegingsonscherpte ligt dan op de loer.
Vervolgens is het gewoon wachten, genieten van de rust en stilte, en kijken naar hoe het veranderende licht zijn impact heeft op het landschap. Let ook op de lucht en de wolken. Zie je bijvoorbeeld een of meer bijzonnen? Dan heb je grote kans op een zonnezuil na zonsondergang. Neem ook de tijd om foto’s te maken, en probeer eventueel wat uit, bijvoorbeeld door het spelen met de instellingen van de camera.
Ga niet meteen naar huis als de zon onder is; je zult merken dat de lucht soms pas kan beginnen met kleuren als de zon al een tijdje onder is. Een optisch verschijnsel als een zonnezuil wordt pas goed zichtbaar na zonsondergang.
Ik heb nu een hoop verteld over de voorbereiding en factoren die spelen bij het fotograferen van een zonsondergang.
Toch is dat niet alles. Denk bijvoorbeeld aan de techniek: welke objectieven ga ik gebruiken, hoe ga ik filters toepassen en wat worden mijn instellingen. Ook de nabewerking is van belang, het bepalen van de compositie en bepaalde trucjes die je kan uithalen tijdens het maken van de foto’s.
In een vervolgblog komen die zaken aan bod, dus hou de website of mijn sociale media in de gaten voor een update!
Instagram: @lmkndrs en @arjanfoto
Facebook: fb.com/arjanfoto
Iedereen kijkt weleens naar de maan. Een volle maan is ‘s nachts bij heldere hemel duidelijk te zien, en geeft ook flink wat licht af. De maan is net als de zon een hemellichaam, en het toeval wil dat de zon en de maan vanaf de aarde gezien even groot lijken. Anders dan de zon, kan je wel direct in de maan kijken en er is nog wat te zien op het oppervlak van onze natuurlijke satelliet. Een geliefd onderwerp om te fotograferen dus.
Leuker wordt het als je de maan vastlegt met in het beeld ook nog andere onderwerpen. Je kan denken aan sterren of planeten die toevallig in de buurt staan, maar dichter bij huis kan je denken aan een of meerdere takken, of de maan door een boom heen fotograferen. Hoe groot de maan eigenlijk is, zie je als hij aan de horizon staat tijdens de opkomst of de ondergang. Een grote schijf die achter de einder verdwijnt, met ervoor nog een rij huisjes, bomen of andere gebouwen, spreekt al snel tot de verbeelding. Om zo’n plaatje ook nog eens op de foto te zetten vereist al snel enige voorbereiding.
In april 2020 heb ik een foto van de roze supermaan ‘bovenop’ de Eusebiustoren in Arnhem gemaakt, en de making of wil ik hier graag toelichten.
Allereerst is het belangrijk om te weten welke fase van maan je op de foto wil zetten; is dat een volle maan, de halve maan, een dun maanstreepje etc. Als je dat weet, dan is het zaak om op te zoeken op welke data de maan in die gestalte verschijnt. In het geval van de zgn. roze supermaan was dat in de nacht van 7 op 8 april. Dit soort gegevens kan je inzien op de website van hemel.waarnemen.com.
Nu bekend is op welke datum de maan op zijn grootst is, is het zaak om te bepalen waar je het beste kan gaan staan. Daarvoor moet je eerst weten waar de maan opkomt en welk onderwerp je met de maan wil vastleggen. Het onderwerp is in mijn geval de Eusebius. Waar de maan opkomt, kun je nagaan in apps als Photopills of TPE. Ik gebruik zelf het liefst Photopills, daarin kan je op een landkaart aangeven waar je staat, en kan je zien waar de zon en de maan opkomen en ondergaan.
In eerste instantie had ik me gesitueerd op de Nelson Mandelabrug, maar omdat je daar al redelijk hoog staat, leek het me beter om een andere plek te zoeken. Het liefst wilde ik nog verder van de kerk gaan staan, omdat de maan dan groter lijkt t.o.v. de kerk (het omgekeerde is natuurlijk waar; de maan blijft even groot, maar de kerk wordt kleiner naarmate je je er verder van af verplaatst). Bovendien is het ook prettig om wat bewegingsvrijheid te hebben. Uiteindelijk vond ik een plek op 2km van de toren, ver genoeg zodat de toren in de breedte nog in de maan zou passen, optisch gezien. Ik vond een veldje in de uiterwaarden waarbij ik me naar links en rechts kon verplaatsen (handig als je een shot mist; de maan blijft doorklimmen), maar ook naar beneden de dijk af, zodat de maan ten opzichte van de toren weer zou lijken te zakken.
ik had op Google Maps de locatie opgezocht en in 3D bekeken, maar om zeker te zijn dat ik vrij zicht zou hebben (er verschijnen soms ineens hekken en gebouwen op de gekste plekken) ben ik er die middag alvast naartoe gereden op de mountainbike. Dat was maar goed ook, want zodoende kon ik meteen de juiste route vinden die ik ‘s avonds ook zou gaan nemen. Vanaf toen viel er eigenlijk niets meer voor te bereiden. Er was gelukkig helder weer voorspeld; dat is wel een factor waar je je naar hebt te voegen. Want hoe goed de voorbereiding ook is, als het bewolkt is of regent, heb je gewoon pech.
Ik heb al eens een blog geschreven over welke camera ik gebruik, dus daar ga ik verder niet op in. Elke camera waaraan een telelens kan worden vastgemaakt, volstaat. Mijn voorkeur gaat uit naar een spiegelreflexcamera/(D)SLR of een systeemcamera, zolang je maar lenzen kan wisselen.
Om de maan en de toren op 2km afstand nog herkenbaar in beeld te krijgen, heb je een flinke telelens nodig, of je gebruikt een extender op je tele-objectief of je kunt een telescoop gebruiken. In dat laatste geval heb je wel hulpstukken nodig om de camera met de telescoop te laten samenwerken.
Ik heb gebruik gemaakt van het Canon EF 70-200 2.8 L III IS tele-objectief. Een hele mond vol, maar van belang zijn de IS – image stabilization of beeldstabilisatie – en de 200mm. 200mm vergroting is nog best weinig, en daarom heb ik ervoor gekozen om een 2x extender tussen de camera en de lens te plaatsen, waardoor een 200mm objectief presteert als een 400mm objectief. Die verdubbeling in lengte gaat wel ten koste van het maximale diafragma: dat gaat van f/2.8 naar f/5.6. Als je een lens gebruikt met maximale opening van f/4.0, dan zou dat f/8 worden. Niet elke camera gaat daar even goed mee om. Laat je dus informeren bij een eventuele aanschaf!
De camera en de lenzen heb ik vervolgens op een statief gezet om een stabiel beeld te krijgen. Hoewel het objectief met IS is uitgerust, is er nog altijd een grote kans op bewegingsonscherpte; het dichtstbijzijnde onderwerp bevond zich 2 kilometer verderop! Daarnaast geeft het statief ook de mogelijkheid om bij wat langere sluitertijden nog scherpe beelden te leveren. Iets wat tijdens de opkomst van de maan wel van belang is. Lees in de gebruiksaanwijzing van je objectief of de beeldstabilisatie goed werkt in combinatie met een statief. Datzelfde geldt overigens ook voor de stabilisatie in je camera, mocht die daarover beschikken.
Als alles klaarstaat, is het tijd om de instellingen van de camera na te gaan. Staat de ISO goed? Is het diafragma goed ingesteld? Klopt de sluitertijd? Je hoeft echt niet perse de M-stand te gebruiken om een goede foto te kunnen maken. Het scheelt alleen wel als je alles hebt ingesteld om niet door de camera verrast te worden wanneer die ineens een lichtbron waarneemt waardoor je foto onderbelicht zou raken.
En dan is het wachten. Wachten op het moment dat de maan op komt, of zou moeten komen. Zeker als het nog licht is, is een opkomende maan moeilijk waar te nemen aan de horizon. In stedelijk gebied is er toch minder makkelijk sprake van een horizon, dus het eerste moment dat de maan zichtbaar zou moeten zijn, kan minuten verschillen met het moment dat was aangegeven. Maak alvast wat testfoto’s om zeker te weten dat je op het schermpje ziet wat je ook had verwacht. Let daarbij op compositie, licht, en scherpte.
Is het moment echter daar, dan is het zaak om je belichting nogmaals te controleren. Dat blijft een doorlopende taak in de schemering, omdat de lichtintensiteit blijft veranderen. Geleidelijk komt het licht van de maan er ook bij, al maakt dat laag aan de horizon nog weinig uit. Zodra de maan zichtbaar is, en je staat op de goede plek, kun je beginnen met foto’s maken. Zeker als je de vrijheid hebt om je te verplaatsen, maak daar dan ook gebruik van. Je kunt op die manier zelf de onderlinge posities van maan en onderwerp bepalen, om zo tot de gewenste compositie te komen.
Op een gegeven moment zul je merken dat de maan zo hoog komt, dat je onderwerp en de maan als twee losse onderdelen in de foto voorkomen. Daarbij wordt de maan ook steeds helderder, waardoor er een steeds groter contrast gaat ontstaan met de rest van het beeld. Je kan dan kiezen om je belichting op de maan aan te passen, waarmee de omgeving donkerder lijkt te worden. Je kan er ook voor kiezen om je omgeving goed uit te lichten, waardoor de maan een felle lamp lijkt te zijn. Hierbij laat ik het aan jouw creativiteit over waar je voor kiest. Het is uiteindelijk jouw foto!
Mocht je naar aanleiding van deze blog nog vragen hebben? Neem dan contact met me op. Dat kan via e-mail, Instagram of Facebook. Zie de contact-pagina voor alle details.
De waterstand in de Nederrijn bij Arnhem en Driel heeft op 7 februari het predikaat ‘verhoogde waterstand’ gekregen. In het Uiterwaardpark Meinerswijk en bij de stuw Driel zijn de gevolgen en de maatregelen al zichtbaar. In Meinerswijk beginnen de vlaktes langzaam vol te lopen. De Rijstrandjes zijn al verdwenen, en langzaamaan verdwijnen de kribben onder water. De stuw is inmiddels opengezet om het overtollige water af te voeren via de Rijn ipv de IJssel.
Een tijdje geleden werd ik door Saal (www.saal-digital.nl) benaderd om een fotoalbum uit de Professional Line samen te stellen, met de vraag om daarover een review te schrijven. Niet dat mijn schrijftalent nou zo’n groot goed is, maar gelukkig waren het mijn foto’s die de aanleiding gaven.
Ik heb inmiddels meerdere foto-albums samengesteld en daarna het resultaat gezien, en het moet gezegd worden; op papier ziet een foto er altijd mooier uit! Zou dat bij Saal Digital anders zijn? Nog kort ervoor had ik een high-end fotoalbum afgeleverd voor een reportage die ik eerder had gemaakt. Met dat resultaat in het geheugen wilde ik de vergelijking met de Professional Line van Saal wel aan.
Het samenstellen van een album begint met het downloaden van de speciale software die je ter beschikking wordt gesteld. Zulke software stelt de drukkerij in staat om het ontwerp door de gebruiker te laten maken, zonder dat daarbij de randvoorwaarden bij de drukkerij in het gedrang komen. De software is snel geïnstalleerd, en eenmaal opgestart kan je meteen beginnen met het aanmaken van een project. Een project resulteert uiteindelijk in een opdracht aan de drukkerij, met als voordeel dat je nabestellingen gemakkelijk opnieuw kan doen vanuit eerder opgeslagen projecten.
De software houdt zelf bij of de aangeleverde foto’s van voldoende kwaliteit zijn om af te drukken. Bij het samenstellen van mijn fotoalbum maak ik daar gebruik van door bijvoorbeeld twee afbeeldingen met verschillende kwaliteitsindicaties (goed en uitstekend) naast elkaar te plaatsen. Hoewel “goed” inderdaad goed is, is “uitstekend” echt wel beter, en dat is ook zichtbaar in het eindresultaat. En met dat in het achterhoofd raad ik je dan ook aan om echt voor de hoogste kwaliteit te gaan.
Het plaatsen van de afbeeldingen gaat vlot en makkelijk, je kan kiezen voor kaders, witruimtes, volledig bedrukte pagina’s, of ook nog een stuk tekst. Het wijst zich redelijk vanzelf. Voor diegenen die buiten de beschikbare sjablonen willen werken, is er de expert-mode waarmee je alles naar eigen inzicht kan indelen.
De keuze voor het album is vervolgens gevallen op eentje met een lederen cover, waarbij de voorkant deels van acryl is. Die materiaalkeuze is wel een onderscheidend punt bij Saal, en je moet er van houden om het te kiezen. Ik was vooral benieuwd naar het resultaat, en ik vind het de foto wel tot zijn recht doen komen. Maar of ik bij een nieuw album ook voor acryl zou kiezen, weet ik nu nog niet. De papierkeuze is op HighEnd-print mat gevallen.
Na wat geharrewar met de software en de webwinkel (mijn vouchercode werd niet herkend, en ook het BTW-nummer kon niet geverifieerd worden) was mijn bestelling geplaatst en kon ik gaan wachten op het resultaat. Het boekwerk werd gelukkig eerder bezorgd dan de verwachte leverdatum, en toen kon de inspectie natuurlijk beginnen!
Het geheel werd geleverd in een stevig kartonnen omhulsel dat makkelijk door de brievenbus paste. Bij het openmaken viel meteen de voorkant van acryl op, dat is wel een eye-catcher.
De pagina’s zijn zo gebonden dat het album plat opengeslagen kan worden, zodat de foto’s echt goed zichtbaar zijn. Omdat de software het mogelijk maakte om één foto over twee pagina’s te plaatsen, heb ik dat hier en daar ook toegepast, en het resultaat is prachtig. Overigens blijft de vouw in het midden wel zichtbaar. Het is aan jou om te bepalen of je daar last ven hebt of niet.
Ook de kleuren worden goed weergegeven. Op papier komen foto’s pas echt tot hun recht en hoe groter hoe mooier vind ik zelf (mits de kwaliteit het toestaat natuurlijk). Als je de kwaliteitsaanwijzingen in de software opvolgt, krijg je ook echt prachtige platen terug in je album. Dat gaat niet bij elke drukkerij vanzelf goed. Heldere kleuren die overeenkomen met de originele foto, maar ook de scherpte komt in de kwaliteitsaanwijzing “uitstekend” echt tot zijn recht.
Is er dan alleen maar positief nieuws? Eigenlijk wel, maar er zijn wel wat kanttekeningen. Zo werkt de matte HighEnd-print niet in het voordeel van elke foto. Met name bij de foto’s met veel donker valt het op dat je met mat papier werkt. Ik zou dan eerder voor fotopapier glanzend gaan, wat ook een optie is in de software. De prijs ligt dan wel ietsje hoger, maar als je je foto’s tot hun recht wil laten komen, moet je ook niet bezuinigen op de laatste kostenpost.
Ik vind de acryl voorkant echt in het oog springen. Hoewel het netjes is afgewerkt en de kleuren ook in acryl goed tot hun recht komen (ik heb met contrastrijk beeld overigens wel een andere ervaring t.o.v. acryl gehad), zou ik toch niet snel voor dit materiaal kiezen. De lederen band gaat over in het acryl, en daar ligt de foto in de onderlaag, enigszins verdiept. En voor mijn gevoel klopt dat niet op een album, maar dat is hoe ik er persoonlijk over denk.
De webcare van Saal is (nog) niet in het Nederlands, daar kwam ik achter toen mijn BTW-nummer in eerste instantie niet werd gevalideerd. Uiteindelijk is het allemaal opgelost, maar als je moeite hebt met Engels, Frans, Duits, Spaans én Italiaans, dan ligt je toch wel een uitdaging te wachten.
Al met al vind ik dit fotoalbum wel zijn geld waard. Saal heeft veel tijd gestoken in de software die makkelijk en goed werkt. Het eindproduct dat je vervolgens ontvangt levert geen onaangename verrassingen op, en hoewel ik niet elke foto op de matte variant zou plaatsen komen de kleuren en de scherpte van de foto’s absoluut tot hun recht. En daar is het natuurlijk om te doen.
Je kan bij Saal Digital op de website meer informatie vinden over de mogelijkheden: www.saal-digital.nl
“Arjan, wat voor camera gebruik je eigenlijk?”
Dat is een vraag die mij vaak wordt gesteld.
En dat klinkt voor mij een beetje alsof je aan Vincent van Gogh vraagt wat voor penselen hij gebruikt.
De camera is maar een hulpmiddel, en die moet je leren hanteren. Het kost tijd en oefening om datgene wat je voor ogen hebt, uit je camera te toveren.
Als beginnende fotograaf zou het naïef zijn om meteen de allerduurste camera te kopen met een setje lenzen waar zelfs de semi-professional nog jaloers van wordt. Een duurdere camera maakt geen betere foto’s. De foto’s maak jij. Jijzelf bepaalt wat er in beeld komt op het moment dat je afdrukt. Een ‘betere’ of duurdere camera zorgt er niet automatisch voor dat je compositie ineens uitkomt, of dat storende elementen magisch verdwijnen. Zelfs uit de duurdere camera’s komen de foto’s er standaard wat flets en grijzig uit.
Waarom zijn er dan zoveel camera’s, en waarom is de ene duurder dan de andere? De meeste prijsverschillen zitten in zaken zoals verwerkingssnelheid, sensorgrootte, (film)resolutie en megapixels, dynamisch bereik en extra toegevoegde mogelijkheden. Een snellere camera is handig om bij sportevenementen meerdere actiefoto’s achter elkaar te nemen, om net dat ene shot eruit te kunnen pikken. Een landschapsfotograaf zal meer baat hebben bij een hoge resolutie dan het maximum aantal beelden per seconde. En een reportagefotograaf of iemand die in opdracht werkt zal zich veel zekerder voelen als hij weet dat er twee in plaats van één geheugenkaart in de camera zitten, zodat er altijd een backup is.
Bovendien voeren camerafabrikanten vaak nieuwere features eerst door in de goedkopere modellen voordat deze ook in de high-end toestellen terecht komen.
Gebruik ik zelf dan het instapmodel camera? Nee, ik heb in de loop der tijd ook mijn eisenpakket gevormd. Zo gebruik ik graag een grote sensor voor goede groothoekopnames. Maar ook de knoppen moeten gevoelsmatig goed zitten, al is dat een persoonlijk dingetje. En hoewel het maximum aantal megapixels echt niet de heilige graal van digitale fotografie is, is het wel handig om er genoeg van te hebben. Al is het maar om achteraf wellicht nog een beetje te kunnen bijsnijden. En zo kan ik een heel rijtje voorkeuren en eisen opnoemen om tot de camera te komen die ik nu heb.
Wil je weten welke? Loop een keer met me mee, dan kan je zien wat ik gebruik 😉
De meest gestelde vraag na “welke camera gebruik jij?” is wellicht de vraag welke camera diegene moet kopen.
En daar kan ik dus met geen mogelijkheid antwoord op geven. Ik kan je wel helpen met het bepalen wat je belangrijk vindt voor het maken van foto’s. En uiteindelijk kom je dan uit op meerdere vergelijkbare modellen van verschillende merken. Daaruit zal je echt zelf de keuze moeten maken.
Drie soorten
Als je begint met fotografie, maar wel serieuzer aan het werk wil dan smartphone-fotograferen, kan je de markt voor fototoestellen grofweg opdelen in drie soorten camera’s:
– De compactcamera: Alles-in-een toestellen, vrij compact, maar beperkt in opties
– De systeemcamera: Serieuze concurrent voor spiegelreflex, vooral compacter en kleiner
– De spiegelreflexcamera: Het klassieke toestel, met verwisselbare lenzen en veelal een lange historie.
Als je geen zin hebt om dit hele artikel tot je te nemen, dan raad ik je aan om een compact-camera te kopen en nu te stoppen met lezen 😉 Een compact-camera kan handig zijn: op straat om onopvallend foto’s te kunnen maken (ze zijn nog altijd sneller dan smartphones vanwege de fysieke knoppen), of als je geen zin hebt om veel gewicht mee te nemen. En soms is fotograferen simpelweg niet je ding, maar wil/moet je toch af en toe foto’s maken (op reis, een herinnering, maar bijv. ook om schade op te nemen). Compactcamera’s bieden niet altijd alle mogelijkheden zoals spiegelreflexcamera’s: zo is niet altijd een vaste sluitertijd of een vooraf ingesteld diafragma te gebruiken. Bovendien is de sensor op een compact-camera klein.
Een camera koop je niet voor de eeuwigheid. De digitale camera’s blijven zich doorontwikkelen en er blijven mogelijkheden ontstaan die we voor een paar jaar niet haalbaar achtten.
Een van die ontwikkelingen is de systeemcamera. Zo’n camera heeft de voordelen van een compactcamera gecombineerd met die van een spiegelreflex, en het product is een zeer bruikbaar compromis tussen die twee geworden. De systeemcamera is kleiner dan een spiegelreflex omdat de ruimte voor de opklappende spiegel is weggenomen, waardoor de body een stuk platter kon worden. Tegelijkertijd is het wel mogelijk om lenzen te verwisselen, zodat je de keuze hebt om kwalitatieve tele- of juist goede groethoekfoto’s te maken (en alles wat daartussen zit, vergelijkbaar met de mogelijkheden op spiegelreflexgebied).
De klassieker is de spiegelreflexcamera, waar je door de zoeker ziet welk beeld er door de lens komt. De digitale spiegelreflexcamera – vaak afgekort tot DSLR – bestaat al een flink aantal jaren, en is in die tijd ook aardig doorontwikkeld. Een veelgebruikte eigenschap van spiegelreflexcamera’s is dat je de mogelijkheid hebt om verschillende lenzen te gebruiken. Veel instellingen zijn handmatig in te stellen waardoor je zaken als bewegingsonscherpte en scherptediepte bewust kan beïnvloeden.
Welke past bij mij?
Als je je afvraagt welke camera je moet kopen, bedenk je dan wat je ermee wil gaan doen. Het merendeel van degenen die deze vraag stellen zullen echter sowieso voldoende hebben aan een instapmodel. Met de instapmodellen kan je al echt goede foto’s maken die bepaald niet onder doen voor een foto die gemaakt is door een high-end vlaggenschipmodel. De verschillen zitten vooral in de uitgebreidere mogelijkheden voor de fotograaf en de grenzen waartoe de camera gebracht kan worden.
Voor scherpe foto’s heb je geen duurdere camera nodig: een vaste hand en voldoende licht volstaan. Hetzelfde geldt voor portretfoto’s: Een goede richtlijn is neem een groot diafragma en zoom in, maak creatief gebruik van het licht. Maak je graag landschapsfoto’s? Zorg dan voor een statief en een of meer filters. Het belangrijkste bij fotografie is: leer je camera kennen, weet wat je ermee kan en gebruik de mogelijkheden. Zeker voor mensen die een bepaalde camera op het oog hebben omdat fotograaf Y die ook gebruikt zou ik aanraden: begin met het instapmodel en volg een basiscursus fotografie.
Wat is er dan zoal te koop?
Ik kan natuurlijk een lijstje neerzetten met camera’s, maar het aanbod wordt continue uitgebreid. Er zijn meerdere merken, maar als je je een beetje verdiept in de verschillende modellen, zul je al snel zien dat Canon, Nikon en Sony de markt domineren. Dat maakt ze niet meteen de besten, maar ze bieden veel verschillende modellen en weten vaak goed in te gaan op de wensen van de consument, zonder daarbij hun winst uit het oog te verliezen.
Vrijwel alle merken bieden meerdere compactcamera’s aan, de prijzen variëren enorm, en de reden is voornamelijk het aantal mogelijkheden en de kwaliteit van de onderdelen.
Zodra we kijken naar de systeem- en spiegelreflexcamera’s, dan blijven er al wat minder aanbieders over. De voordelen van beide systemen boven de compactcamera’s zitten vooral in de mogelijkheden om te groeien als fotograaf en vervolgens bijvoorbeeld een daarbij passende camera of lens aan te schaffen. Met deze camera’s kan je vrijwel alles met de hand instellen, zoals sluitertijd, diafragma, ISO-waardes, onder- en overbelichten, etc. Niet dat dit een must is om betere foto’s te maken, maar je kan hiermee wel het beeld creëren op een manier die jijzelf voor ogen hebt.
Wil je echt serieus aan de slag met fotografie? Dan raad ik zeker aan om met een spiegelreflex- of systeemcamera te beginnen. Systeemcamera’s zijn nog relatief nieuw, vooral het aanbod van lenzen is nog wat beperkt. Dat geldt ook voor de tweedehands markt. Spiegelreflexcamera’s van de grote merken Canon en Nikon zijn al te krijgen tussen de €300,- en €400,-.
Mocht het toch allemaal te ingewikkeld lijken, of is het aanbod van mogelijkheden op je camera te groot? Je kan altijd nog in de auto-stand fotograferen. Dan laat je de camera al het werk doen, maar daarmee doe je de camera ook tekort. Neem dan snel een basiscursus fotografie, waarbij je je camera leert kennen aan de hand van een ervaren fotograaf.